نوسازی خط اول آبرسانی به بندرعباس

آب شرب شهر بندرعباس از طریق دو خط انتقال به اقطار 1400 و 1200 میلیمتر از منابع آبی سد استقلال میناب و چاههای محفوره در دشت های میناب و شمیل تامین می گردد. عملیات اجرایی خط اول آبرسانی به بندرعباس از سال 1352 شروع و در سال 1364 به بهره برداری رسید. این خط به قطر 1200 میلی متر و طول 84 کیلومتر که 54 کیلومتر آن از جنس بتنی و 30 کیلومتر آن از جنس فولادی می باشد نقش مهمی در تامین آب شرب بندرعباس بعهده دارد به نحوی که در صورت خارج شدن خط یک از مدار بهره برداری به علت تعمیرات یک سوم مردم بندرعباس، خمیر و روستاهای مسیر فاقد آب شرب می گردند. با عنایت به گذشت بیش از 34 سال از شروع بهره برداری خط یک در حال حاضر از پر حادثه ترین خطوط انتقال آب در استان هرمزگان می باشد. علاوه بر شکستگی های موردی و ایجاد اختلال در آبرسانی و تامین آب شرب بندرعباس و بندرخمیر، حدود 200 لیتر در ثانیه نشتی پنهان آب در کل مسیر خط لوله برآورد می گردید. شرکت سهامی آب منطقه ای هرمزگان از سال 1389 با اتمام مطالعه نوسازی خط آبرسانی میناب به بندرعباس به منظور تامین پایدار آب شرب بندرعباس پیگیری های لازم را به منظور تامین اعتبار و نوسازی خط لوله موجود انجام و در نهایت با اجرای 16 کیلومتر خط لوله جدید در مناطق حادثه خیز تا حد زیادی بحران در تامین آب شرب بندرعباس را در خشکسالی های اخیر مدیریت نمود

شروع تجربه
با توجه به اتمام مطالعات در سال 1389 احداث یک خط جدید انتقال به طول 85 کیلومتر به ظرفیت انتقال 2900 لیتر در ثانیه جهت تامین آب شهر بندرعباس، بندر خمیر و روستاهای مسیر به قطر 1600 میلی متر مورد تصویب قرار گرفت. بر اساس مطالعات طراحی مدت زمان اجرای خط نوسازی 3 سال برآورد گردید و طی این مدت می بایست 2700 میلیون ریال اعتبار تامین می شد. عدم تامین اعتبار در سال های 90 الی 95 مانع از اجرای اقدام موثری در این خصوص گردید و بروز حادثه های مکرر در طول این مدت بارها تامین آب شرب را با تنشی جدی مواجه ساخت. بر این اساس برنامه ریزی بر اساس منابع موجود و شروع عملیات از محل های پر حادثه در دستور کار قرار گرفت و اجرای طرح در سه فاز به شرح ذیل پیگیری گردید.

1. فاز اول: منطقه بحرانی حد فاصل دو راهی میناب تا روستای چاه فعله به طول 30 کیلومتر که دارای بیشترین شکستگی و نشتی می باشد.
2. فاز دوم: منطقه حد فاصل میناب تا دوراهی به طول 30 کیلومتر
3. فاز سوم: منطقه حد فاصل دوراهی چاه فعله تا تصفیه خانه آب بندرعباس به طول 25 کیلومتر که نشتی خط لوله کمتر بوده اما بعلت پوسیدگی شیرآلات، بهره برداری از خط انتقال مشکلات فراوانی دارد.

با برنامه ریزی صحیح در حد اعتبارات موجود با بهره برداری از 16 کیلومتر از فاز اول حدود 300 لیتر در ثانیه تلفات آب در طول مسیر کاهش یافت و اوج بحران خشکسالی در نیمه اول سال 97 کنترل و مدیریت گردید.

مراحل اجرا

• خرید و حمل لوله های فولادی به قطر 1600 میلیمتر و ضخامت 14.27 میلیمتر
• پوشش  داخل وخارج لوله های فولادی
• اجرای 16100متر لوله فولادی به قطر 1600 میلیمتر و ضخامت 14.27 میلیمتر
• اجرای 14 عدد حوضچه شیرآلات
• اتصال به خط1200 م م بتنی موجود

عوامل اجرایی

شروع به کار فاز اول در قالب قراردادهایی به شرح ذیل در سال 95 آغاز گردید.

مشاور: شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس

بازرسی جوش: شرکت فنی مهندسی پیشگامان پرتو نگاری جنوب

بازرسی فنی: شرکت های مهندسی و بازرسی فنی تجهیزات نیرو– آزمایشگاه مکانیک خاک استان هرمزگان

اجرای خط لوله: شرکت های سالارسحاب – ساخت گستر چهارمحال-خاطرافروز بختیاری

تامین کنندگان لوله فولادی: شرکتهای سدید -نورد و لوله کوثر صنعت اسپادانا– کالوپ - مشارکت عمران لوله پرشین گستر و شرکت نورد و لوله صفا

تبیین مسایل و مشکلات پروژه

در حین اجرای کار بروز مشکلات و چالش های متعدد ادامه کار را با سختی همراه نمود که با توجه به اتخاذ تصمیم های فنی و مدیریتی در زمان مناسب مشکلات مرتفع گردید.

1. کمبود نقدینگی و تخصیص اعتبار در قالب اوراق و اسناد

تدابیر اتخاذ شده: کاهش هزینه های غیر ضروری، تخصیص اوراق و اسناد با تاریخ سررسید نزدیکتر به تامین کنندگان لوله و بخش هایی که نیاز به پول نقد دارند.

2. وجود معارضین متعدد مردمی و عدم امکان تملک اراضی با اعتبار اندک موجود

تدابیر اتخاذ شده: هماهنگی با اداره راه و برگزاری جلسات متعدد جهت استفاده از حریم تاسیساتی جاده بندرعباس به میناب

3. عبور از روستای حسن لنگی

عبور لوله از بین پل و روستای حسن لنگی با توجه به عرض کم جاده کنارگذر پل، مغازه های متعدد، رفت و آمد مردم منطقه و همچنین وجود تاسیساتی از قبیل لوله های آب، خطوط برق و مخابرات و فیبر نوری همچنین خط اول بتنی، بسیار چالش برانگیز و حساس بود و با حضور شبانه روزی کارشناسان و مدیران کارفرما و مشاورو همچنین دقت بالای پیمانکار در حفر ترانشه و لوله گذاری با موفقیت انجام گرفت.

نتایج

• جلوگیری از نشتی حدود 100 لیتر در ثانیه.
• کاهش حوادث ناشی از شکستگی های متعدد خط لوله و جلوگیری از هدر رفت آب در زمان وقوع اتفاق.
• کاهش تنش آبی در بخش شرب شهری .
• کاهش نشتی حدود 100 لیتر در ثانیه.
• افزایش ظرفیت خط لوله و امکان استفاده از تمامی منابع واقع در میناب و شمیل.
• نوسازی 16 کیلومتر از خط لوله فرسوده با عمر بیش از 40 سال.